هلال مهر ، هلال زندگی

گردباد از مهيب ترين توفان‌هاي طبيعت است كه از تندبادهاي نيرومند توليد ‌شده و باعث بروز خسارات و تلفات فراوان و تخريب همه چيز درعرض چند ثانيه مي‌شود. گردباد به صورت توده‌ايي قيفي شکل و درحال چرخش ظاهر مي‌شود، در واقع آن از يک تندباد چرخنده كه سرعت آن مي‌تواند به 500 کيلومتر در ساعت برسد تشكيل مي‌شود. مسير آسيب و ويراني ممكن است وسعتي به عرض 2 کيلومتر و طول 100 کيلومتر داشته‌باشد که هيچ كدام از شهرهاي واقع در مسير، از گزند آن ايمن نيستد. برخي از گردبادها به وضوح قابل رويت هستند، درحالي‌که بعضي ديگر به وسيله باران يا ابرهاي نزديک به زمين پوشيده مي‌شوند، البته سرعت شكل‌گيري گردباد به حدي سريع است که به ندرت مي‌توان اخطار و هشدار داد، درصورت امكان هشدار نيز فرصت بسيار مختصر و كوتاه خواهد بود. قبل از وقوع گردباد، وزش باد افت پيدا مي‌کند و هوا ممکن است آرام شود. توده‌اي ابري‌شكل از اشياي در حال پرواز مي‌تواند موقعيت گردباد را نشان دهد، حتي اگر از روي شکل قيفي آن قابل تشخيص نباشد. گردبادها عموماً در اطراف توفان‌هاي بزرگ اتفاق مي‌افتند و معمولاً مي‌توان آسمان آفتابي را از پشت گردباد به راحتي ديد.

نکاتي در رابطه با وقوع گردباد

تشکيل سريع گردبادها ممکن است با هشدارجزئي يا بدون اعلام خطر همراه باشد.

گردبادها، تا زماني‌كه گرد و خاک و اشيا را از روي زمين بلند نكرده‌اند يا به شکل توده‌اي ابري‌ و به صورت قيفي درنيامده‌اند، ممکن است تقريباً شفاف به نظر بيايند.

ميانگين سرعت حرکت گردبادها50 کيلومتر در ساعت است اما ممکن است در حالت ايستا و بدون حركت، سرعت آن به 110 کيلومتر در ساعت نيز برسد.

گردبادها مي‌توانند همراه توفان‌هاي نواحي استوايي در حرکت باشند.

گرداب‌هاي دريايي، گردبادهايي هستند که به واسطه حرکت روي سطح آب تشکيل مي‌شوند.

ساعت وقوع بيشتر گردبادها بين 3 بعدازظهر تا 9 شب مي‌باشد، هرچند احتمال وقوع آن در هر زمان از شبانه‌روز امكان‌‌پذيرست .

مراقب اين علائم خطر باشيد:

آسمان تيره و غالب اوقات به رنگ متمايل به سبز بارش وسيع تگرگ توده ابري تيره، وسيع و درحال محوشدن (به ويژه اگر درحال چرخش باشد)غرش آسمان با صداي بلند شبيه به قطار باريژ اگرديديد توفان يا هر يک از علائم خطر درحال نزديک شدن است، فوراً براي رفتن به پناهگاه آماده شويد.

اقدامات قبل از وقوع گردباد

چند دقيقه وقت صرف نماييد تا با خانواده ‎  يك برنامه ‎ريزي براي مواقع اضطراري برخورد با گردباد، انجام دهيد.

محل جعبه ‎  كمك ‎هاي اوليه و كپسول آتش ‎نشاني را مشخص نماييد.

محل قرار گرفتن كليدها يا شير فلكه ‎هاي تأسيسات را مشخص نماييد تا در زماني اضطراري در صورتي كه وقت داشتيد، آنها را قطع نماييد.

كمك ‎هاي اوليه ، طريقه استفاده از كپسول آتش ‎نشاني، و چگونگي و زمان قطع جريان آب، برق و گاز را به اعضاي خانواده خود آموزش دهيد.

در برابر تغيير وضعيت آب و هوا هوشيار باشيد.

براي کسب  اطلاعات به راديو و تلويزيون گوش کنيد.

هنگام وقوع گردباد، خانواده شما ممكن است هر جايي باشند، خانه، محل كار، مدرسه يا در خودرو، با اعضاي خانواده در مورد بهترين محل براي پناه گرفتن از گردباد و چگونگي محافظت از خود در برابر اشياي  و اجسام در حال سقوط صحبت نماييد.

كليد جان سالم به در بردن از گردباد و كاهش خطر آسيب ‎هاي احتمالي، در آماده بودن و تمرين كارهايي كه شما و اعضاي خانواده به هنگام بروز گردباد بايد انجام دهيد، مي ‎باشد.

بيشتر موارد مرگ و آسيب ديدگي در طي يك گردباد ناشي از اجسام سبك و سرگردان است.

اگرچه ناحيه كاملا امن در هنگام وقوع گردباد وجود ندارد، برخي مكان ‎ها نسبت به سايرين از امنيت بيشتري برخوردار مي ‎باشند.

اقدامات حين وقوع گردباد

فورا پوشش مناسب به تن كرده، و به راديو و تلويزيون محلي به ويژه به گزارش هواشناسي  گوش فرا دهيد.

مكاني را در خانه انتخاب كنيد تا اعضاي خانواده در صورتي كه گردباد بروز نمايد، در آن جمع شوند.

يك قانون اصلي اين است : از پنجره ‎ها اجتناب نماييد چون كنده شدن پنجره و شكستن شيشه ها، مي ‎تواند سبب آسيب ‎رساندن يا مرگ شخص شود.

امن ‎ترين مكان خانه، قسمت مركزي زيرزمين مي ‎باشد.

در صورتي كه زيرزمين نداريد، به يك اتاق مركزي، بدون پنجره در پايين ترين طبقه برويد.

در صورت امكان بدن خود را با يك پتو، كيسه خواب يا تشك پوشانده، سرتان را با هر چيز در دسترس حتي دست ‎هايتان بپوشانيد.

دقت نماييد كه بالاي قسمتي كه در آن پناه گرفته ‎ايد، اشياء سنگين وجود نداشته باشد، اشياء  ممكن است بر روي شما بيافتند.

از آسانسورها استفاده نكنيد چون ممكن است برق قطع شود و شما در آن گير بيافتيد.

اگر در هنگام ايجاد گردباد، در هواي آزاد قرار داريد:

اگر هشدار وقوع گردباد را دريافت كرديد سريعاً به دنبال يافتن پناهگاه باشيد.

از نواحي پر درخت پرهيز نماييد

از وسايل نقليه اجتناب نماييد.

در يك جوي، آبراهه يا نقطه كم ارتفاع از زمين دراز بكشيد.

سرتان را با چيزي يا با بازوهايتان حفاظت نماييد.

اگر خارج از ساختمان هستيد و يك گردباد به شما نزديك مي ‎شود، به درون  شيار موجود در روز زمين برويد.

در صورت امكان، دراز كشيده و سر خود را با بازوهايتان بپوشانيد.

اگر در يك ساختمان مانند خانه، مدرسه، آسايشگاه، بيمارستان، کارخانه، مرکز خريد يا  برج هستيد؛ به پناه‌گاه و محل امني (ازقبيل اتاق امن، طبقات پايين، زيرزمين، يا پايين ترين سطح ساختمان) که از قبل درنظرگرفته‌ايد برويد.

درصورت نبود زيرزمين، به وسط يکي از اتاق‌هاي داخلي واقع در طبقات پايين ساختمان به دور از کنج‌ها، پنجره‌ها و ديوارهاي بيروني برويد. اگر مقدور است ميان خود  و محيط بيرون حصارهايي جهت محافظت از خود قرار دهيد.

زير يک ميز محکم برويد با كمك دست‌ها از سر و گردن خود محافطت نماييد.

پنجره ها را باز نکنيد.

اگر در يك وسيله نقليه، تريلر، يا کانکس هستيد؛ فورا از وسيله نقليه خارج شويد و به نقاط پست، پناهگاه يا داخل ساختمان برويد.

كاروان‌ها و اتاقك‌هاي ماشيني حفاظت لازم را ايجاد نمي‌كنند.

در يک مکان مسطح و پست بيشتر در امان هستيد.

از زير پل هوايي يا ساير پل‌ها رد نشويد ، هرگز سعي نکنيد، از طريق ماشين يا کاميون در مناطق شهري و متراکم از گردباد جلو بيفتيد، فورا وسيله نقليه را براي رفتن به پناهگاه امن، ترک کنيد.

اقدامات بعد از وقوع گردباد

براي اطلاعات بيشتر، به فصل عادی سازی پس از بحران مراجعه شود.

منبع اصلی : http://helal-uast.ac.ir