تاريخچه ی سازمان امداد و نجات


برچسب‌ها: , , 0 نظرات




آشنايي با سوابق و فعاليتهاي سازمان امداد و نجات


در خرداد ماه 1302 با وقوع زلزله اي در شرق خراسان و زلزله اي ديگر به فاصله 3 ماه بعد در سيرجان و كرمان و همچنين جاري شدن سيلاب هاي گسترده در همان سال در استانهاي گيلان , مازندران , آذربايجان شرقي و اصفهان زندگي بسياري از هموطنان به مخاطره افتاد وباعث تلفات و خسارات بسياري گرديد . در اين سوانح براي اولين بار نيروهاي ارتش بعنوان عوامل حكومتي و با استفاده از نيرو و امكانات موجود به كمك آسيب ديدگان شتافتند و اولين استمداد ملي براي كمك به آسيب ديدگان در سطح كشور انجام گرديد . اين استمداد جرقه اي براي سازماندهي تشكيلاتي جمعيت شير و خورشيد سرخ بود. اولين جلسه اين جمعيت تحت عنوان جمعيت شيرو خورشيد سرخ در ششم مرداد مصادف با عيد غدير سال 1302 در عمارت گلستان تشكيل شد . در ابتدا فعاليتهاي امدادي بعنوان يك فعاليت جنبي و در سايه خدمات درماني كه بيشتر مورد نياز جامعه بود ، قرار گرفت . در آن هنگام بيشترين عوامل امدادي جمعيت نيروهاي داوطلب يا دانش آموزان عضو سازمان جوانان بودند . اولين آئين نامه خدمات امدادي در سال 1347 به تصويب هيئت مركزي جمعيت رسيد . بموجب اين آئين نامه مسئوليت ارائه خدمات امدادي درماني به آسيب ديدگان جنگ و همچنين ارائه خدمات امدادي به آسيب ديدگان سوانح و سوانح طبيعي در زمان صلح بعهده جمعيت محول گرديده بود . اولين تشكيلات رسمي امداد بصورت منظم با استخدام نيروهاي تمام وقت جهت ادارات سازمان مركزي امداد كل و زير نظر هيئت كمك به آسيب ديدگان كه در واقع نقش سازمان امدادي ملي كشور را ايفا ميكرد در سال 1350 آغاز بكار كرد .


با پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 و استقرار نظام جمهوري اسلامي همراه با دگرگون شدن ساختار كلي جمعيت و جدا شدن بخش درمان از فعاليت هاي آن ، عمده وظايف جمعيت به خدمات امدادي سوانح ، جوانان و خدمات حمايتي معطوف گرديد . در سال 1360 بنا به ضرورت يكبار ديگر ساختار تشكيلاتي امداد بر حسب وضعيت جديد و شرايط جنگ تحميلي مورد تجديد نظر قرار گرفت . تربيت و تامين نيروهاي انساني در زمينه هاي درمان , فني و خدماتي ، پشتيباني و حمايت و ارائه خدمات امدادي به آوارگان مناطق جنگي و مناطق بمباران شده نيز جزء خدمات جمعيت قرار گرفت . خدمات ارزنده جمعيت در عملياتهاي گسترده ملي و بين المللي ، زلزله سال 69 گيلان و زنجان و بحران آوارگان عراقي در سال 1370 موجب گرديد جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران جايگاه ويژه اي را در بين جمعيت هاي صليب سرخ و هلال احمر كسب نمايد و بعنوان يكي از 10 جمعيت قدرتمند جهان در پاسخگوئي به سوانح مطرح گردد .

ب- تشكيلات و نقش سازمان امداد ونجات :
در سال 1379، با اضافه شدن واژه نجات به سازمان امداد ، وظائف اين سازمان وارد مرحله نويني شد و مسئولان سازمان براي اجراي نفشي فراتر و پر اثرتر در جامعه ، تغييراتي را در نمودار تشكيلاتي (چارت سازماني ) و نيروي انساني اعمال كردند .هم اينك اين سازمان از بخشهاي زير تشكيل يافته است:
  • معاونت آموزش و برنامه ريزي : كه داراي دوبخش مديريت آموزش و مديريت آمار و برنامه ريزي مي باشد .
  • معاونت عمليات : كه در بردارنده چهار بخش مديريت عمليات ، مديريت پشتيباني عمليات ، مديريت امداد هوائي - دريايي و مديريت ارتباطات و مخابرات راديويي است .
  • معاونت خدمات و پشتيباني : نيز بخشهاي مديريت ترابري ، مديريت امور اداري و مديريت تداركات را داراست.
  • ترابري - امكانات موجود ترابري و حمل و نقل سازمان از نظر تعداد و نوع وسائط نقليه يكي از ناوگان بزرگ حمل و نقل كشور در زمينه هاي امدادي محسوب ميشود و با خريدهاي مستمر وسائط نقليه كاربردي نظير وانت آمبولانس و كاميون از نظر حمل و نقل و جابجائي محموله هاي امدادي براي عمليات درون مرزي و برون مرزي در حال حاضر بيش از 3000 دستگاه وسائط نقليه امدادي در اختيار مي باشد .
  • انبارها - بمنظور بهينه سازي كيفيت ارائه خدمات امدادي ، پايگاههاي امداد و نجات با وسعت 200000 متر مربع زير بنا جهت پايگاه امدادي و انبار احداث شده است .
    اطلاعات انبارهاي مراكز استانها بر اساس يك برنامه رايانه اي به پايگاه مركزي وصل ميباشند و اطلاعات موجودي و تغييرات موجودي انبارها بصورت روز در اختيار حوزه سازمان امداد و نجات (پايگاه مركزي ) قرار ميگيرد .
  • سيستم ارتباطات راديويي : اين سيستم كه به عنوان سلسله اعصاب مركزي سازمان در سوانح مطرح است، در سال 1336 براي اولين بار به خدمت گرفته شد . در حال حاضر شبكه ارتباطي جمعيت هلال احمر ايران يكي از قوي ترين مراكز امدادي در بين جمعيت هاي ملي منطقه محسوب ميشود .
    هم اينك سيستم ارتباطي VHF با 276 دستگاه ثابت و 268 دستگاه سيار و 480 دستگاه دستي و 30 تكرار كننده و 150 دكل مخابراتي و سيستم ارتباطي HF با 118 دستگاه ثابت و 60 دستگاه سيار كليه مراكز استانها و نقاط دور افتاده و حادثه خيز با ايستگاه مركزي در ارتباط هستند .
  • امداد هوائي : در حال حاصر سازمان امداد و نجات از پنج فروند هليكوپتر ( از نوع 205 )و تعداد 14نفر نيروي متخصص در بخش مديريت امداد هوائي – دريايي استفاده مي نمايد . در 20 سال گذشته ، اين واحد در عملياتهاي مختلف بيش از 6000 ساعت پرواز داشته است .
  • امداد دريايي : سازمان امداد و نجات با عنايت به ضرورت احساس شده در امر جستجو و نجات در دريا و سيلاب به تازگي اقدام به راه اندازي و تكميل دو پايگاه امداد و نجات دريا و سيلاب در استانهاي جنوبي (بوشهر و بندرعباس) نموده و همچنين تمهيد مقدمات جهت استانهاي شمالي كشور در حال انجام ميباشد.
  • امداد خواهران : اين واحد از جمله فعاليتهاي داراي پيشينه طولاني در سازمان امداد و نجات بوده و به عنوان مثال تنها در چهار سال اول دفاع مقدس (1358 لغايت 1361 ) اقدام به برگزاري 310 دوره آموزشي و تربيت 9500 امدادگر خواهر نموده و در سوانح بزرگي چون زلزله گيلان و زنجان در سال 1369 ، 435 نفر از بانوان امدادگر در امر ارائه خدمات رفاهي – امدادي به آسيب ديدگان پرداخته اند . در طول ده سال اخير تعداد 24350 دوره آموزشي جهت 708722 نفر از بانوان در زمينه امداد و كمكهاي اوليه برگزار شده و در بخش عمليات امدادي نيز بجز اشغال در امور امداد پزشكي ، انتقال مصدومين ، بهداشت ، پشتيباني و تداركات ، جديداً اين واحد وارد مقوله حمايتهاي رواني از مصدومين و امدادگران شده و با انجام دوره ها و برنامه هاي مختلف توان خود را افزوده است .
  • امداد كوهستان : واحد عملياتي امداد كوهستان از سال 1376 براي ارائه خدمات امدادي و جستجو و نجات در مناطق مختلف كوهستانهاي تهران استقرار يافت و با بهره گيري از نيروهاي داوطلب مجرب در قالب نيروهاي كوهنوردي و درماني فعاليتهاي خود را گسترش دادند . در طول مدت استقرار درمانگاه امدادي و بكارگيري نيروهاي امدادي متخصص در منطقه توچال از سال 1378 تا كنون به بيش از 6000 نفر خدمات مختلف امدادي ارائه شده و با تلاش مجدانه نيروها ، آمار فوت شدگان كاهش محسوسي داشته است.
  • امداد و نجات جاده اي : اين سازمان در راستاي اهداف بشر دوستانه جمعيت از سالها قبل اقدام به ارائه خدمات در زمينه تصادفات جاده اي خصوصاً در محورهاي پر تردد و پر حادثه كشور مي نمود و پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز تعداد پايگاههاي امداد جاده اي ثابت جمعيت از 3 مورد به 89 مورد رسيده است و هر ساله در ايام زمستان و نوروز و ساير مواقع پرتردد ، اقدام به فعال سازي اكيپهاي سيار و ثابت غير پايگاهي مينمايد .
ب-1 :فعاليتهاي آموزشي سازمان امداد و نجات :
آموزش امداد و نجات يكي از محوري ترين فعاليتهاي اين سازمان بويژه در زمانهاي غير بحراني محسوب مي شود و هدف از آن ارتقاء سطح آمادگي ملي ، افزايش آگاهي عمومي از سوانح و همچنين توان افزائي نيروهاي همكار با جمعيت هلال احمر در امر پاسخگوئي به سوانح مي باشد .به همين دليل آموزشهاي مختلفي در سطوح مختلف پيش بيني شده تا با نياز سنجي واحدهاي آموزشي زير نظر معاونت آموزشي و برنامه ريزي سازمان در سراسر كشور به مرحله اجراء در آيند .

دوره هاي آموزشي استاندارد معاونت آموزش و برنامه ريزي سازمان امداد و نجات :

1. دوره آموزشي كمكهاي اوليه و خود امدادي : به منظور ترويج فرهنگ ايمني و خود امدادي كليه افراد قادرند بدون هيچ محدوديتي در اين دوره 8 و 32 ساعته رايگان شركت نمايند.

2. دوره آموزشي تكميلي امداد و كمكهاي اوليه : كليه افرادي كه گواهينامه دوره هاي عمومي را دارند، قادرند در اين دوره 160 ساعته شركت كنند .

3. دوره هاي امداد – نجات تخصصي : اين دوره هاي در رشته هاي مختلف امداد كوهستان ، امداد جاده اي ، امداد دريايي ، اردوگاه ، بهداشت و تغذيه ، مديريت سوانح ، نجات و غيره برگزار مي شود.

4. دوره هاي مربيگري : در سطوح مختلف و حسب نياز كشور با مجوز سازمان برگزار مي گردد .

5. دوره هاي باز آموزي و تمرينهاي آمادگي و مانورها : هر سال حداقل دو بار باز آموزي مطالب مورد نياز امدادگران به صورت كاربردي به اجرا در مي آيد . يكي از اين دوره ها همزمان با هفته كاهش اثرات بلاياي طبيعي – مهر ماه هر سال - در سراسر كشور انجام مي پذيرد و در نهايت با انجام يك مانور سراسري پايان مي يابد. همچنين مانورهاي امداد و نجات در دو بخش برون سازماني –جهت ايجاد هماهنگي در مديريت سوانح – و داخل سازماني – جهت ايجاد هماهنگي با دستگاههاي مربوطه- به اجرا در مي آيد.

اين سازمان همچنين از توانمندي بالايي براي برگزاري دوره هاي آموزشي بين المللي را داراست ، به طوري كه تاكنون چندين دوره عالي بين المللي را در زمينه هاي جستجوي با سگهاي تجسس ، پشتيباني ( لجستيك ) ، برنامه ريزي راهبردي امداد سوانح و مربيگري جستجو و نجات ،امداد و نجات و غيره را در سالن مجهز سازمان برگزار كرد .
يكي ديگر از فعاليتهاي آموزشي اين سازمان برگزاري مسابقات امداد و نجات مي باشد كه سومين دوره اين مسابقات جامع در شهريور ماه سالجاري در مركز آموزشهاي تخصصي نجات چاف از توابع شهرستان لنگرود و با شركت حدود 750 نفر امدادگر و كادر و در پنج رشته تخصصي به احرا در آمد و مورد استقبال امدادگران سراسر كشور قرار گرفت.

ب-2 : فعاليتهاي امدادي سازمان امداد و نجات در زمان سوانح غير طبيعي :

1. برقراري پستهاي امدادي بمنظور انجام كمكهاي اوليه نجات و تخليه مجروحين و انتقال آنان به مراكز درماني در حوادث و سوانح

2. اعزام آمبولانس و ارسال دارو و لوازم اوليه مورد نياز پست هاي امدادي ثابت و سيار

3. تاسيس و راه اندازي نقاهتگاههاي مجروحين در مناطق تعيين شده با هماهنگي ارگانهاي مربوطه

4. تشكيل پست هاي امدادي ضربت جهت نجات و تخليه آسيب ديدگان

5. اسكان و تامين مايحتاج اوليه افراد براي مدت يك الي 6 ماه در اردوگاههاي موقت جادري و يا اماكني كه دولت براي اين منظور در اختيار جمعيت خواهد گذاشت .

6. ارائه خدمات امدادي به آوارگان و پناهندگان بر اساس وظايف تعيين شده و دستور العملهاي هيئت اجرائي جمعيت

7. انجام ساير امور امدادي كه دولت در زمان سوانح غير طبيعي بعهده جمعيت محول خواهد كرد .

ب-3 : كميته فرعي – تخصصي امداد و نجات :

اين كميته به عنوان يكي از كميته هاي نه گانه تخصصي كميته ملي كاهش اثرات بلاياي طبيعي و براساس قانون تشكيل كميته ملي كاهش اثرات بلاياي طبيعي ، مسئوليت سازمان امداد و نجات در قالبي فراسازماني و با شركت 17 وزارتخانه و سازمان در گير در امر امداد و نجات از سال 1373 و با استناد به قوانين و مصوبات مربوطه هر ماه اقدام به تشكيل جلسه مي دهد . يكي از عمده ترين طرحهاي در حال انجام اين كميته ، طرح سيستم مديريت بلاياDIS مي باشد كه پس از تكميل توسط موسسه عالي علمي – كاربردي هلال ايران قادر خواهد بود اطلاعات مورد نياز مديران ستادي و عملياتي امدادي كشور ، امكانات موجود و نيازهاي منطقه آسيب را در اسرع وقت را در بستر GIS در اختيار قرار دهد .


آشنايي با سوابق و فعاليتهاي سازمان امداد و نجات
مقدمه : ماده 3 اساسنامه ي جمعيت هلال احمر به صراحت اعلام مي دارد كه اولين وظيفه ي جمعيت، ارائه ي خدمات امدادي در هنگام بر
وز حوادث و سوانح طبيعي مثل زلزله ، سيل و غيره در داخل و خارج از كشور است.اين ماده همچنين ارائه ي كمك هاي اوليه در حوادث غير مترقبه بوسيله امدادگران ، برنامه ريزي و اقدام در جهت آمادگي مقابله با حوادث و سوانح و آموزش عمومي به منظور ترويج فرهنگ خود امدادي و ايمني و ارسال كمك ها و اعزام عوامل امدادي و درماني به ساير كشورها را از جمله وظايف اصلي اين جمعيت بر مي شمارد . از اين قرار سازمان امداد و نجات به عنوان يكي از اصلي ترين و محوري ترين سازمانهاي جمعيت هلال احمر با امكانات گسترده آموزشي ، عملياتي ، مخابراتي ، هوايي – دريايي و نيروي انساني با همكاري سازمان جوانان و داوطلبان و ساير واحدهاي جمعيت، به تلاش در جهت نيل به اهداف فوق الذكر مي پردازد .
حادثه خيزي كشور ايران
سرزمين جمهوري اسلامي ايران يكي از ده كانون حادثه خيز در جهان محسوب مي شود . سوانحي چون زلزله ، سيل ، تغييرات اقليمي و ناپايداريهاي جوي و همچنين سوانح انسان ساخت نظير هجوم آوارگان و پناهندگان ، تصادفات جاده اي و حوادث شيميايي و صنعتي و غيره با فراواني بسياري در كشور وجود دارند ، بطوريكه از 43 نوع سانحه شناخته شده در جهان ، 32 نوع آن را مي توان در ايران سراغ گرفت . وضعيت جغرافيايي ، شرايط زيست محيطي و پراكندگي جمعيتي ، تنوع و فراواني بلاياي طبيعي را افزايش داده است .

گزارش اثرات سوانح در جهان توسط فدراسيون بين المللي جمعيت هاي صليب سرخ و هلال احمر در سال 2001 ميلادي انتشار يافته ، ايران را پس از چين ، هند ، بنگلادش در رتبه چهارم سانحه خيزترين كشورهاي آسيايي قرار داده است .
مروري بر اطلاعات لرزه شناسي تاريخي كشور نشان مي دهد كه تقريباً 98 درصد كشور متأثر از مشكلات فيزيكي ، اجتماعي و اقتصادي متعاقب زلزله شده اند . وجود 17 گسل بزرگ فعال در كشور و قرار گرفتن روي كمربند آلپ – هيماليا باعث شده كه به طور متوسط هر سه ماه، شاهد يك زلزله زير 5 ريشتر بوده و هر 8 ماه نيز شاهد يك زلزله بالاي 5 ريشتر باشيم
سيل نيز خسارات اقتصادي زيادي در مناطق روستايي و شهري ، ببار مي آورد . در طول دهه گذشته ، سيلهاي متعددي نظير سيل هاي وسيع در 18 استان كشور در پايان سال 1371 و اوايل سال 1372 و همچنين سيل نكا و گلستان در شمال كشور در سال 1378 و چندين سيلاب سهمگين ديگر باعث وارد آمدن خسارات سنگيني به اقتصاد منطقه و كشور شد .
كشور ما با قرار گرفتن در كمربند خشك جهان بطور مكرر دچار پديده خشكسالي مي گردد . خشكسالي بر تمامي قسمت هاي اكوسيستم كشور تأثير مي گذارد . اين پديده در هفت سال گذشته مناطق وسيعي از كشور از جمله استانهاي جنوبي ، مركزي و شرقي را متأثر كرده است ، فرسايش خاك ،‌لغزش زمين از جمله اثرات بارش هاي شديد بخصوص در مناطق كوهستاني است .
سوانح انسان ساخت نيز همگام با رشد صنعتي كشور در حال افزايش است . تصادفات جاده اي نيز در كشور به عنوان يك عامل مرگ و مير در حال فزوني است .
طبق گزارشهاي اثرات سوانح در جهان، در نيمه ي دوم دهه 1990 ، ايران بيشترين تعداد پناهندگان را در بين كشورهاي دنيا پذيرا بوده است . به عنوان مثال، هجوم بيش از يك ميليون آواره كرد عراقي در سال 1371 به مناطق غربي كشور ، عمده فعاليت هاي جمعيت هلال احمرا متوجه خود ساخت .

تاريخچه سازمان امداد و نجات

در خرداد ماه 1302 با وقوع زلزله اي در شرق خراسان و زلزله اي ديگر به فاصله 3 ماه بعد در سير جان و كرمان و همچنين جاري شدن سيلاب هاي گسترده در همان سال در استانهاي گيلان ، مازندران ، آذربايجان شرقي و اصفهان زندگي بسياري از هموطنان به مخاطره افتاده و باعث تلفات و خسارات بسياري شد در اين سوانح، براي اولين بار نيروهاي ارتش بعنوان عوامل حكومتي و با استفاده از نيرو و امكانات موجود به كمك آسيب ديدگان شتافتند و اولين استمداد ملي براي كمك به آسيب ديدگان در سطح كشور انجام گرفت. اين استمداد حرفه اي براي سازماندهي تشكيلاتي جمعيت شير و خورشيد سرخ بود . از زمان تأسيس جمعيت در سال 1301 بيشترين عوامل امدادي جمعيت نيروهاي داوطلب مردمي و جوانان بودند .
اولين آيين نامه ي خدمات امدادي در سال 1347 به تصويب هئيت مركزي جميعت رسيد. بموجب اين آيين نامه، مسئوليت ارائه ي خدمات امدادي درماني به آسيب ديدگان جنگ و همچنين، ارائه ي خدمات امدادي به آسيب ديدگان سوانح و بلاياي طبيعي در زمان صلح به عهده جمعيت محول شده بود. اولين تشكيلات رسمي امداد به صورت منظم، با استخدام نيروهاي تمام وقت جهت ادارات سازمان مركزي امداد كل و زير نظر هيئت كمك به آسيب ديدگان كه در واقع نقش سازمان امدادي ملي كشور را ايفا مي كرد درسال 1350 آغاز بكار كرد .
با پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 و همراه با دگرگون شدن ساختار كلي جمعيت و جدا شدن بخش درمان ازفعاليت هاي آن، عمده ي وظايف جمعيت به خدمات امدادي سوانح ،جوانان و خدمات حمايتي معطوف شد . در سال 1360 بنا به ضرورت، يكبار ديگر ساختار تشكيلاتي امداد بر حسب وضعيت جديد و شرايط جنگ تحميلي مورد تجديد نظر قرار گرفت . تربيت و تأمين نيروهاي انساني در زمينه هاي درمان ، فني و خدماتي ، پشتيباني و حمايت و ارائه ي خدمات امدادي به آوارگان مناطق جنگي و

مناطق بمباران شده نيز جزء خدمات جمعيت قرار گرفت . پس از آن بود كه خدمات ارزنده ي جميعت در عمليات گسترده ملي و بين المللي ، زلزله سال 69 گيلان و زنجان و بحران آوارگان عراقي در سال 1370 موجب گرديد جميعت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران جايگاه ويژه اي را در بين جميعت هاي صليب سرخ و هلال احمر كسب نمايد و به عنوان يكي از جمعيت هاي قدرتمند جهان در پاسخگوئي به سوانح مطرح گردد .
تشكيلات و نقش سازمان امداد و نجات
در سال 1379 ، با اضافه شدن واژه نجات به سازمان امداد ، وظايف اين سازمان وارد مرحله ي نويني شدو تغييراتي در نمودار تشكيلاتي و نيروي انساني آن پديد آمد . هم اينك اين سازمان از بخش هاي زير تشكيل يافته است :

1- معاونت آموزش و برنامه ريزي : كه داراي دوبخش مديريت آموزش ومديريت آماروبرنامه ريزي است .
2- معاونت عمليات : كه در بردارنده ي چهار بخش مديريت عمليات ، مديريت پشتيباني عمليات ، مديريت امداد هوايي - دريايي و مديريت ارتباطات راديويي است .
3- معاونت پشتيباني : كه بخشهاي مديريت ترابري ، مديريت امور اداري و مديريت تداركات را داراست

مروري اجمالي بر بخش هاي مهم تشكيل دهنده ي سازمان امداد و نجات و ظوياف اصلي هر كدام از اين بخش ها شامل اين موارد خواهد بود .

  • ترابري: امكانات موجود ترابري و حمل و نقل سازمان امداد و نجات، از نظر تعداد و نوع وسائط نقيله، يكي از ناوگان هاي بزرگ حمل و نقل كشو.ر در زمينه هاي امدادي محسوب مي شود و با خريد هاي مستمر وسائط نقيله كاربردي نظير وانت، آمبولانس و كاميون از نظر حمل و نقل و جابجايي محموله هاي امدادي براي عمليات درون مرزي و برون مرزي در حال حاضر بيش از 3000 دستگاه وسائط نقليه امدادي در اختيار سازمان است

  • انبارها : بمنظور بهينه سازي كيفيت ارائه ي خدمات امدادي ، پايگاههاي امداد و نجات با وسعت 000/200 متر مربع زير بنا جهت پايگاه امدادي و انبار احداث شده است .
    اطلاعات انبارهاي مراكز استانها بر اساس يك برنامه ريانه اي به پايگاه مركزي وصل مي باشند و اطلاعات موجودي و تغييرات موجودي انبارها به صورت روز در اختيار حوزه ي سازمان امداد و نجات ( پايگاه مركزي ) قرار مي گيرد .

  • سيستم ارتباطات راديويي : اين سيستم كه به عنوان سلسله ي اعصاب مركزي سازمان در سوانح مطرح است ، درسال 1336براي اولين بار به خدمت گرفته شد در حال حاضر، شبكه ي ارتباطي جميعت كشورمان يكي از قوي ترين مراكز امدادي در بين جميعت هاي ملي منطقه محسوب مي شود .
    هم اينك سيستم ارتباطي را ه دور با بيش از 1000 دستگاه فرستنده و گيرنده ي ثابت و 140دستگاه سيّار كليه ي مراكز استانها و نقاط دور افتاده و حادثه خيز با ايستگاه مركزي در ارتباط هستند .

  • امداد هوائي :در حال حاضر سازمان امداد و نجات از سه فرزند هليكوپتر ( از نوع 205) و تعداد 14 نفر نيروي متخصص در بخش مديريت امداد هوائي- دريايي استفاده مي كند . در 20 سال گذشته ، اين واحد در عمليات هاي مختلف بيش از 6000 ساعت پرواز داشته است .
    امداد دريايي : سازمان امداد و نجات با عنايت به ضرورت احساس شده در امر جستجو و نجات در دريا و سيلاب به تازگي اقدام به راه اندازي و تكميل دو پايگاه امداد و نجات دريا و سيلاب در استانهاي جنوبي ( بوشهر و بندرعباس ) نموده و همچنين تمهيد مقدمات جهت استانهاي شمالي كشور، در حال انجام مي باشد .

  • امداد خواهران : اين واحد از جمله فعاليتهاي داراي پيشينه طولاني درسازمان امداد و نجات بوده و به عنوان مثال تنها در چهار سال اول دفاع مقدس (1358تا 1361 ) اقدام به برگزاري 310 دوره ي آموزشي و تربيت 9500 امداد گر خواهر نموده و در سوانح بزرگي چون زلزله گيلان و زنجان در سال 1369 و 435 نفر از بانوان امدادگر در امر ارائه ي خدمات رفاهي – امدادي به آسيب ديدگان پرداخته اند . درطول ده سال اخير، تعداد 24350 دوره آموزشي جهتحدود 710 هزار نفر از بانوان در زمينه امداد و كمك هاي اوليه برگزار شده و در بخش عمليات نيز به جز اشغال در امور امداد پزشكي ، انتقال مصدومين ، بهداشت ، پشتيباني و تداركات ، جديداً اين واحد وارد مقوله ي حمايتهاي رواني از مصدومين و امدادگران شده و با انجام دوره ها و برنامه هاي مختلف، بر توان خود افزوده است .

  • امداد كوهستان : واحدهاي عملياتي امداد كوهستان از سال 1376 براي ارائه خدمات امدادي و جستجو در مناطق مختلف كوهستانهاي تهران استقرار يافت و با بهره گيري از نيروهاي داوطلب مجرب در قالب نيروهاي كوهنوردي و درماني، فعاليتهاي خود را گسترش دادند . در طول مدت استقرار درمانگاه امدادي و بكارگيري نيروهاي امدادي متخصص در منطقه ي توچال از سال 1378 تاكنون، به بيش از 6000 نفر خدمات مختلف امدادي ارائه شده و با تلاش مجدانه ي اين نيروها ، آمار فوت شدگان كاهش محسوسي داشته است .

  • امداد جاده اي : اين سازمان در راستاي اهداف بشر دوستانه ي جمعيت از سالها قبل اقدام به ارائه خدمات در زمينه ي تصادفات جاده اي خصوصاً در محورهاي پر تردد و پر حادثه كشور مي نمود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز تعداد پايگاههاي امداد جاده اي ثابت جمعيت از 3 مورد به 72 مورد رسيده است و سازمان، هر ساله در ايام زمستان و نوروز و ساير مواقع پر تردد ، اقدام به فعال سازي اكيپ هاي سيار و ثابت غير پايگاهي مي نمايد .

فعاليتهاي آموزشي سازمان امداد و نجات بخش مهم ديگري از فعاليتهاي اين سازمان را به خود اختصاص مي دهد ، چرا كه آموزش امداد و نجات يكي از محوري ترين فعاليتهاي اين سازمان، بويژه در زمانهاي غير بحراني محسوب مي شود و هدف از آن، ارتقاء سطح آمادگي ملي ، افزايش آگاهي عمومي از بلايا و همچنين، توان افزايي نيروهاي همكار با جميعت هلال احمر در امر پاسخگوئي به سوانح است به همين دليل، آموزشهاي مختلفي در سطوح مختلف پيش بيني شده تا با نياز سنجي واحدهاي آموزشي زير نظر معاونت آموزشي و برنامه ريزي سازمان در سراسر كشور به مرحله اجرا در آيند .
همچنين، دوره هاي آموزشي استاندارد معاونت آموزش و برنامه ريزي سازمان امدادو نجات عبارتند از :

دوره ي آموزشي كمك هاي اوليه و خود امدادي ، دوره ي آموزشي تكميلي امداد و كمك هاي اوليه ، دوره هاي امداد – نجات تخصصي، دوره هاي مربيگري ،دوره هاي باز آموزي و تمرينات آمادگي و مانورها

سازمان امداد و نجات، همچنين از توانمندي بالايي براي برگزاري دوره هاي آموزشي بين المللي برخوردار است ، به طوري كه تاكنون چندين دوره عالي بين المللي را در زمينه هاي جستجو با سگهاي تجسس ، پشتيباني ( لجستيك ) ، برنامه ريزي راهبردي امداد و سوانح ، مربيگري جستجو و نجات ، امداد و نجات را برگزار كرده است .

فعاليتهاي امدادي سازمان امداد و نجات در زمان سوانح غير طبيعي نيز شامل اين موارد است :

برقراري پستهاي امدادي به منظور انجام كمك هاي اوليه نجات و تخليه مجروحين و انتقال آنان به مراكز درماني در حوادث و سوانح ، اعزام آمبولانس و ارسال دارو و لوازم مورد نياز پست هاي امدادي و ثابت وسيار،تأسيس و راه اندازي نقاهتگاههاي مجروحين در مناطق تعيين شده با هماهنگي سازمانهاي مربوطه ،
تشكيل پست هاي امدادي ضربت جهت نجات و تخليه آسيب ديدگان، اسكان و تأمين مايحتاج اوليه ي افراد براي مدت يك الي 6 ماه در اردوگاههاي موقت چادري ويا اماكني كه دولت براي اين منظور در اختيار جمعيت خواهد گذاشت ،ارائه ي خدمات امدادي به آوارگان و پناهندگان بر اساس وظايف تعيين شده و دستورالعملهاي هئيت اجرائي جمعيت و انجام ساير امور امدادي كه دولت در زمان سوانح غير طبيعي به عهده جمعيت محول خواهد كرد .

سازمان امداد و نجات جمعيت مسئوليت كميته ي فرعي – تخصصي امداد و نجات را نيز به عهده دارد . اين كميته به عنوان يكي از كميته هاي نه گانه ي تخصصي كميته ي ملي كاهش اثرات بلاياي طبيعي در قالبي فراسازماني وباشركت 17 وزارتخانه و سازمان درگير در امر امداد و نجات از سال 1373 تشكيل شده است . يكي از عمده ترين طرحهاي در حال انجام اين كميته ، طرح سيستم مديريت بلايا DIS مي باشد كه پس از تكميل توسط مؤسسه عالي علمي – كاربردي هلال ايران قادر خواهد بود اطلاعات مورد نياز مديران ستادي و عملياتي امدادي كشور ، امكانات موجود و نيازهاي منطقه آسيب را در اسرع وقت، در بستر GIS در اختيار قرار دهد .

اهم فعاليتهاي سازمان امداد و نجات از تأسيس تا امروز:

پس از تصويب اولين آيين نامه ي امدادي در سال 1347 ، اولين تشكيلات مستقل امدادي در جمعيت ،
بطور رسمي در سال 1350 آغاز به فعاليت نمود . فعاليتهاي ترابري و خدمات و فني اين سازمان تا قبل از سال 1350 بجز آمبولانس ها و وسائط نقليه اي كه در مركز اداري و بيمارستانها به خدمت گرفته شده بودند ،متكي بر پشتيباني وامكانات نيروهاي مسلح و استفاده از وسائط نقليه ي بخش خصوصي بوده است اما پس ازآن، تا سال 1357 ،واحد ترابري سازمان داراي يك مركز مستقل شد و تعداد وسائط نقليه ي آن به 1941 دستگاه رسيد .
اولين انبار امدادي نيز در سال 1350 با متراژ 12 هكتاراحداث شده اما تا سال 57 جمعيت حدود 4000 متر مربع انبار اختصاصي امدادي در تهران و تعدادي از مراكز استانها ( مشهد ، اروميه ، شيراز ، اصفهان )احداث شد . واحد امداد هوايي نيز كه از سال 50 با يك فروند هلي كوپتر تأسيس شده بود ،
تا سال 57 صاحب 5 فروند هواپيما و دو فروند هلي كوپتر و صاحب آشيانه اي اختصاصي در فرودگاه مهر آباد شد .
توسعه بيمارستانها و درمانگاههاي صحرايي اين سازمان نيز ، در پيِ توسعه ي فعاليت هاي جمعيت در امر درمان از سال 1350 آغاز شد و در اولين گام ، در كنار حضور اين واحدهاي سازمان در صحنه هاي حادثه ، يك واحد مجهز و كامل آن به ظرفيت حدود 200 تخت در خدمت حجاج بيت الله الحرام قرار گرفت . يك واحد بيمارستاني در داخل كشور نيز با ظرفيت حدود 300 تخت با تجهيزات كامل تأسيس شد كه زير نظر تيمهاي تخصصي پزشكي در عمليات امدادي ، به ارائه ي خدمات درماني به آسيب ديدگان مي پرداختند .
ساختار سازمان امداد در سال 1354 با اصلاح اساسنامه ي جمعيت و با توجه به گسترش وظايف و خدمات آن در جهت ارايه ي كمك هاي اوليه امدادي به آسيب ديدگان سوانح مورد تجديد نظر قرار گرفت و علاوه بر تغيير ادارات سازمان امداد مركزي، براي 62 مركز استان و شهرستان حادثه خيز، رديف هاي سازماني ايجاد و تصويب شد .
با پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 ساختار كلي جمعيت نيز دچار دگرگوني شد به طوري كه تا سال 1359 كه نام آن به جمعيت هلال احمر تغيير يافت بخش درمان كه از مهم ترين فعاليت هاي جمعيت بود به طور كامل از آن جدا و به وزارت بهداري وقت واگذار شد .
به دنبال اين اقدام ، وظيفة جمعيت به خدمات امدادي سوانح به عنوان محور و خدمات حمايتي – اجتماعي ، توانبخشي و جوانان محدود شد .

با شروع جنگ تحميلي و بر اساس وظايف ملي و بين المللي ارائه ي خدمات امدادي به هنگام جنگ نيز در برنامه ي كاري آن منظور شد كه شامل تربيت و تأمين نيروهاي انساني در زمينه هاي درمان ، فني و خدماتي بود . همچنين پشتيباني و حمايت و ارائه ي خدمات امدادي به آوارگان مناطق جنگي و مناطق بمباران شده از ديگر خدمات جمعيت بشمار مي آيد.
عمده فعاليت جمعيت در طول سالهاي جنگ ، بصورت پشتيباني بيمارستانهاي صحرايي و تجهيز و اعزام و انتقال كادر پزشكي و امدادگران ويژه جبهه و تأمين خودروهاي لازم و هلي كوپتر در شرايط اضطراري و خصوصاً تجهيز و اعزام آمبولانس بوده است .
در مجموع تعداد نيروهاي امدادي اعزامي به جبهه از طرف جمعيت 700/95 نفر بوده اند . در بخش فعاليتهاي ترابري درطول 8 سال جنگ تحميلي ، خودروهاي امدادي جمعيت تعداد 9230 مورد مأموريت در مناطق جنگي داشته اند . 34% آمبولانس ، 57% كاميون وتريلر و انواع خودرو سنگين و 9% ساير خودروهاي سبك ، در اين مأموريت ها شركت داشتند .
امداد هوايي سازمان نيز در اين دوران ، فعاليت مؤثر و كارآمدي داشته است. مركز امداد هوائي باسه فروند هلي كوپتر، در مجموع طي سالهاي جنگ تحميلي (1359تا 1367) با 1768 سورتي پرواز به مدت 3429 ساعت به عمليات امدادي در جبهه ها پرداخته است . در دي ماه 1366 يك فروند از هلي كوپترهاي امداد با 8 سرنشين حامل تيم پزشكان متخصص و جراح عازم منطقه بانه بود كه دچار سانحه شده و پس از سقوط و انهدام ، 2 نفر از سرنشينان آن ، از جمله خلبان آن به شهادت رسيدند .

همچنين اسفند ماه 1366 با از سرگرفته شدن مجدد حملات هوايي رژيم بعثي عراق عليه شهرهاي كشورمان در سطحي بسيار گسترده و بمباران و موشك باران مناطق مسكوني شهرها از جمله تهران ، نيروهاي امدادي جمعيت براي نجات مصدومين و مجروحين و زير آوارماندگان اقدامات مؤثري انجام داده اند .
جمعيت هلال احمر در طول سالهاي دفاع مقدس تعداد 520 نفر امدادگر شهيد ، 2100 نفر امدادگر مجروح و 320 نفر امدادگر آزاده تقديم كرده است .
با پايان جنگ تحميلي و آغاز دوران سازندگي كشور ، جمعيت ، آموزش عمومي و آمادگي آحاد جامعه و همچنين تقويت بنيه ي عملياتي خود براي مقابله با سوانح و بلاياي طبيعي رادربرنامه ريزي دراز مدت خود گنجاند .

اساساً بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و تمركز فعاليتهاي جمعيت بر امور امدادي ازسال 1360 انبارهاي امدادي توسعه يافت و در قالب يك طرح مطالعاتي و تحقيقاتي تحت عنوان شبكه ي پايگاههاي امدادي ،جزء برنامه هاي دراز مدت جمعيت قرار گرفت. پايگاههايي كه تاكنون مورد بهره برداري قرار گرفته اند ، جمعآً بالغ بر 000/200 متر مربع زير بنا مي باشند . در حال حاضر كليه ي شبكه هاي امدادي مراكز استانها بر اساس يك برنامه رايانه اي به پايگاه مركزي وصل مي باشند .
فعاليتهاي ترابري سازمان نيز بعد از انقلاب اسلامي ، خصوصاً با وقوع جنگ تحميلي ، رشد سريعي يافت و با تكميل مجتمع امدادي يافت آباد ، داراي ، مراكز متعددي شد و تعداد وسائط نقليه آن به 3428 دستگاه رسيد .
ترابري و حمل و نقل امدادي جمعيت در حال حاضر از نظر تعداد و نوع وسائط نقليه ، يكي از ناوگان بزرگ حمل و نقل كشور در زمينه هاي امدادي محسوب مي شود و براي عمليات درون مرزي و برون مرزي به حد خود كفايي رسيده است . در حال حاضرتعدادوسائط نقليه ي امدادي جمعيت بر حدود 3000 دستگاه مي باشد .
در بخش امداد هوايي نيز ، در حال حاضر ، 9 نفر نيروهاي متخصص با سه فروند هلي كوپتر از نوع 205 مشغول خدمات امدادي هستند .

اما مهمترين موارد حضور سازمان امداد در سالهاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي را بايد با حضور در دو عمليات گسترده ي ملي و بين المللي جمعيت هلال احمر جمهوري اسلامي ايران ، يعني زلزله سال 1369 مناطق گيلان و زنجان ، بحران آوارگان عراقي در سال 1370وزلزله بم در سال 1382 مرتبط دانست . حضور عملياتي مؤثر و كارآمد نيروهاي امدادي جمعيت بويژه در اين سه سانحه و بحران بود كه جايگاه ويژه ي جمعيت هلال احمر ايران در سطح جهان را براي اولين بار ، بعنوان يكي از جمعيت هاي شاخص جهان در زمينه امداد مطرح كرده است .


منبع اصلی : http://helaleahmar.ir

0 Response to "تاريخچه ی سازمان امداد و نجات"

ارسال یک نظر

    جستجوی این وبلاگ

    اوقات شرعی

    پ.ف.: پايان فضيلت
    ش.ف.: شروع فضيلت
     


Designed by TheBookish Themes
Converted into Blogger Templates by Theme Craft