هلال مهر ، هلال زندگی

سونامي لغتي ژاپني به معناي موج بندري يا موج سهمگين است. سونامي، امواج لرزه‌اي  دريايي است كه به اشتباه امواج جزر و مدي ناميده مي‌شود. اين امواج در اثر ناآرامي‌هاي بوجود آمده در آب دريا نظير زمين‌لرزه هاي كف دريا، زمين‌لغزش، فوران آتشفشان هاي زيردريايي و سقوط شهاب ‌سنگ‌ها بوجود مي‌آيد. سونامي با سرعتي حدود صدها كيلومتر در ساعت با موج‌هايي به طول چند ده سانتيمتر يا كمتر در اقيانوس منتشر مي شود. هنگامي كه سونامي به آبهاي كم عمق ساحلي مي رسد، امواج كند و آهسته شده و آب مي تواند به صورت ديواري به ارتفاع دهها متر يا بيشتر تجمع مي يابد، هنگامي كه موج به سمت خشكي حركت مي كند در جايي كه يك خليج بندر يا مرداب نفوذ مي كند اين اثر شديد مي شود، سونامي هاي بزرگي شناخته شده كه ارتفاع آن ها به بيش از سي متر مي رسد. امواج از جايي كه سونامي ‌‌بوجود مي‌آيد، در تمام جهات رو به بيرون حركت مي‌‌كنند. زماني‌كه امواج به ساحل مي‌رسند، ارتفاع‌ آنها زياد مي‌شود. وضعيت خطوط ساحلي و بستر اقيانوس بر اندازه موج تأثير مي‌گذارد. گاهي اوقات بيش از يك موج وجود دارد و موج بعدي ممكن است حتي از قبلي هم بزرگتر باشد. به همين خاطرست كه، يك سونامي ‌‌كوچك در يك ساحل مي‌‌تواند، به موجي بزرگ در چند كيلومتر دورتر تبديل شود. سونامي ها براي جان و مال ساكنين ساحل كه در نزديكي اقيانوس زندگي مي كنند، تهديدي به شمار مي روند.  حركات و كنش و واكنش بستر اقيانوس ناشي از زلزله، اغلب باعث پيدايش سونامي مي‌شود. اگر يك زمين‌لرزه يا زمين لغزه در نزديكي ساحل رخ دهد، اولين موج در يك رشته امواج در عرض چند دقيقه، حتي مناطقي كه كمتر از 10 متر از سطح دريا ارتفاع دارند يا 2 كيلومتر با خط ساحل فاصله دارند، درمعرض خطر بيشتري قراردارند. غرق‌شدگي بيشترين عامل مرگ و مير در سونامي است. امواج حاصل از سونامي ‌‌براي ساختمان‌هايي كه در محدودة نزديك به آن قرار دارند، بسيار خطرناك و مخرب است. خطرات ديگر ناشي از سونامي شامل سيل، آلودگي آب آشاميدني، تركيدگي مخازن و آتش‌سوزي خطوط گاز مي‌باشد.

اقدامات قبل از وقوع سونامي‌

اگردرمنطقه ای که ساکن هستید امکان وقوع سونامی وجود دارد باید

مهارتهاي امدادرساني را بياموزيد.

اگر در ساحل هستيد و لرزش زمين را احساس كرديد، بلافاصله به نقاط مرتفع برويد.

منتظر شنيدن هشدار سونامي نمائيد.

سونامي ناحيه اي حاصل از زمين لرزه اي محلي مي تواند قبل از انتشار هشدار سونامي بعضي از مناطق را در نوردد.

هنگامي كه هشدار سونامي منتشر شد، براي اجراي فرمان تخليه به رسانه هاي محلي گوش فرا دهيد  فوراً به قسمت‌هاي مرتفع برويد و آنجا بمانيد.

ازساحل دور شويد.

هرگز براي تماشاي سونامي به سمت ساحل ‌‌نرويد.

اگر شما بتوانيد امواج عظيم را ببينيد، اين بدان معناست كه امواج به حدي به شما نزديك هستند، كه فرصت فرار نداريد.

درصورت مشاهدة عقب‌نشيني قابل توجه آب از ساحل بدانيد كه اين نشانه و هشداري مبني بر وقوع سونامي ‌‌است كه حتما بايد به آن توجه كنيد و فوراً آنجا را ترك كنيد.

اگر بر روي كشتي و يا قايق در دريا هستند و هشدار سونامي براي منطقه شما منتشر شده است، به بندر بر نگرديد، زيرا فعاليت موج سونامي در اقيانوس هاي آزاد نامحسوس است.

امن ترين راه براي صاحبان قايقهاي كوچك اين است كه قايقشان را در بندر باقي بگذارند و به ويژه هنگام وقوع سونامي محلي به طرف زمين هاي مرتفع تر حركت كنند.

اقدامات حین سونامی

در نقاط مرتفع باقي بمانيد.

تا زماني كه خطر سونامي از بين برود و توسط مسئولين محلي وضعيت عادي اعلام شود به مناطق كم ارتفاع نبايد برگرديد.    

اقدامات بعد از وقوع سونامي‌‌

از مناطق آسيب‌ديده و سيل زده دورشويد،تا زماني‌كه مقامات محلي از امن بودن محل شما را مطلع كنند.

از محل آوار و اشياي شناور در آب دور شويد، چرا كه ممكن است باعث ايجاد خطر براي افراد يا قايق‌ها شود.

فقط براي نجات جان انسان ها با سازمان هاي مسئول از قبيل آتشنشاني، اورژانس، هلال احمر تماس بگيريد.

منبع اصلی : http://helal-uast.ac.ir