هلال مهر ، هلال زندگی

مواد راديولوژيكي، كه اغلب «بمب اتمي» يا «بمب راديواكتيو» ناميده مي‌شود، تركيبي از مواد انفجاري متداول و غيراتمي مثل يك بمب همراه با مواد راديواكتيويته است و به نحوي طراحي و تعبيه مي‌شود كه مقدار زيادي مواد خطرناك و زيان آور را در منطقه مورد هدف منتشر وپراكنده مي سازد. در ضمن مواد راديواكتيو موجود در مواد راديولوژيكي به شكل گسترده‌اي در طب، كشاورزي، صنعت و در امر تحقيق و پژوهش به كار مي‌روند همچنين دستيابي به آن به مراتب آسان‌تر از سلاح‌هاي غني‌شده پلوتونيوم و اورانيوم مي‌باشد.هدف اصلي در استفاده از مواد راديواكتيو، ايجاد ترس رواني و بروز آشفتگي اقتصادي در جامعه است. برخي از اين مواد و ابزار بخاطر برخورد و نزديكي با مواد راديواكتيو مي‌توانند مهلك و كشنده باشند و به دليل سرعت بالاي تخليه مواد آلوده به مواد راديو اكتيو و نيز استقرار افراد در پناهگاه‌ها، شمار كشته و مجروحين از يك انفجار بمب رايج و غيراتمي عمدتاً بيشتر مي‌باشد.آلوده شدن منطقه به مواد راديواكتيو به اندازه، بزرگي، سطح منطقه، ميزان مواد راديواكتيو، انحراف بمب، ميزان وحجم مواد موجود در بمب، كيفيت و كميت مواد موجود در بمب، شرايط آب وهوايي محلي، باد و بارش بستگي دارد. درطول روند پاكسازي، مردم مناطق آلوده بايد براي ماه‌ها به مناطق غيرآلوده منتقل شوند.

اقدامات قبل از انتشار مواد راديواكتيو

به دليل طولاني شدن احتمال وجود خطر، لوازم و تجهيزات خود را براي مدت دو هفته با خود برداريد. پناه‌گرفتن درطول وقوع حادثه امري كاملا ضروري است.

دركل دو نوع پناهگاه داريم: پناهگاه براي مواقع انفجار و ديگري براي ريزش اتمسفري تشعشعات.

سرپناه براي مواقع انفجار هسته‌اي:

اين پناهگاه بطور خاص براي محافظت در برابر فشار موج ناشي از انفجار، آتش‌سوزي، گرما و حرارت و تشعشعات اوليه يك انفجار هسته‌اي ساخته‌ مي‌شود. بايد گفت حتي ساخت يك چنين پناهگاهي تاب مقاومت در برابر ضربه مستقيم ناشي از يك انفجار هسته‌اي را ندارد.

سرپناه براي مواقع بارش تشعشعات راديواكتيو:

نيازي نيست كه اين پناهگاه الزاماً براي محافظت در برابر اشعه راديواكتيو ساخته شود. هر مكان امني كه داراي ديوار و سقف محكم و كلفت باشد براي دفع تشعشعات ناشي از ذرات راديواكتيو كفايت مي‌كند.

اقدامات حين انتشار مواد راديواكتيو

توجه داشته باشيد تا زماني‌كه افراد متخصص و آموزش ديده در اين زمينه، با تجهيزات اختصاصي در صحنه حاضر نشوند، تشعشعات مواد راديواكتيو قابل تشخيص نيستند.

بايد از هرگونه تشعشعي دورشويد يا تماس و قرارگرفتن در معرض آن را محدود كنيد.

اگر در حين جستجوي پناهگاه مناسب (چه در داخل خانه يا بيرون از خانه) هستيد، و در آن موقع گرد و غبار و ساير آلودگي‌هاي قابل رويت و محسوس را در هوا مشاهده كرديد سعي كنيد با كمك پارچه لباس‌تان نفس بكشيد.

اگر انتشار يا پراكندگي موادراديواكتيو در داخل خانه رخ داده است فورا بيرون برويد و به دنبال مكان امني باشيد.

اگر داخل خانه هستيد:

اگر وقت كافي داريد دستگاه‌هاي گرم‌كننده و تهويه را خاموش كنيد، تمام پنجره‌ها، دريچه‌ها، حفاظ شومينه و بخاري، خروجي‌ فن‌ها را ببنديد.

كيف نجات و راديو باتريي خود را بررسي كنيد و آنها را به پناه‌گاه خود ببريد.

بلافاصله به دنبال پناهگاهي كه  ترجيحاً در زيرزمين يا در يك اتاق داخل ساختمان است، باشيد و تا حد امكان بين خود و محل وجود مواد راديواكتيو را با موانع سفت و سخت پوشش دهيد.

پنجره‌ها و درهاي خروجي را با استفاده از نوارچسب محكم ببنديد طوري‌كه به راحتي ذرات راديواكتيو به داخل نفوذ نكند.

روكش‌ پلاستيكي و نايلون نمي‌تواند محافظ كافي و خوبي (براي مقاومت) در برابر اثرات راديواكتيو و اثرات انفجار باشد.

به راهنمايي‌هاي مسئولين گوش‌دهيد و دستورالعمل‌هاي آنها را دنبال‌كنيد.

اگر بيرون خانه هستيد:

بلافاصله در نزديك‌ترين ساختمان مناسب و امن پناه بگيريد.

درصورت نبود سرپناه مناسب، در صورت امن بودن به سرعت خلاف جهت باد و به دور از مكان وقوع انفجار حركت كنيد. سپس، خيلي زود سرپناهي مناسب بيابيد.

اقدامات بعد از انتشار مواد راديواكتيو

بعد از پيداكردن محل امن و مناسب، كساني‌كه در معرض مواد راديواكتيو قرارگرفته‌اند بايد بلافاصله خود را از آلودگي پاك كنند. بهمين خاطر بايد لباس‌هاي خود را درآورده و در كيسه‌اي بگذارند (و آن كيسه را دور از دسترس خود و ديگران قراردهند)، دوش بگيرند و ‌با آب و صابون خود را بشويند.

بعد از اعلام مسئولين مبني بر امن بودن خروج از پناهگاه، به دنبال مراقبت‌هاي پزشكي باشند.

براي شنيدن سخنان و راهنمايي‌هاي مقامات و مسئولين محلي در مورد اينكه آيا بايد محل را تخليه كنيد و به مكان امني برويد به اخبار راديو و تلويزيون خوب گوش دهيد.

بنا به هر دليلي به محل وقوع حادثه بازنگرديد و يا از آن بازديد نكنيد. 

منبع اصلی : http://helal-uast.ac.ir